Hoewel de aquarel ons niet in staat stelt te bepalen welk type stof voor dit kledingstuk werd gebruikt, wijst ons onderzoek op katoenen canvas uit Pondicherry.

Ons artikel Een mysterie opgelost handelt over deze handel, waarvan het belang op dat moment onmogelijk lijkt, en toch!

De kleur is kenmerkend voor de kleding die de arbeiders van Le Coat de Kerveguen (een grootgrondbezitter in het zuiden van het eiland Réunion) droegen, omdat hij hun tweemaal per jaar 8 m met indigo geverfde stof gaf om te dragen.

Hierboven, een medley van verschillende aquarellen door HASTREL Etienne Adolphe Martial, DUMAS Jean-Baptiste Louis van arbeiders in hun blauwe klederdracht.

Wij zullen de gelegenheid hebben om in de loop van onze reconstructies dieper op dit onderwerp in te gaan, aangezien deze blauwe stof op tal van andere historische documenten voorkomt, en betrekking heeft op de personen die wij in dit project willen belichten.

Deze broek lijkt me heel eenvoudig en comfortabel.

Eenvoudig, want de mensen die de stoffen ontvingen waren zeker geen grote naaisters (behalve dan gespecialiseerde mensen binnen de gemeenschap). Het moet eenvoudig geweest zijn om ze te maken, en eenvoudig om ze opnieuw te maken, want door het dagelijkse fysieke werk verslechterde deze kleding snel. Die hebben we tegenwoordig niet meer, zeker niet door deze snelle achteruitgang...

Ik gebruik het woord "comfortabel" omdat de wijdte van de broek ter hoogte van de dijen en de kuiten een gemakkelijkere circulatie van de lucht suggereert en vooral een gemakkelijke beweging, nuttig voor zijn conditie van arbeider.

Ik zal het dus laten bij een reconstructie op basis van een eenvoudige recht afgesneden broek.

Alle kleding in de 19e eeuw bedekte het lichaam, zelfs bij de enkels, zowel voor mannen als voor vrouwen.

Hierboven zijn voorbeelden van foto's van EYCKERMANS Albert Jean Leopold, vriendelijk gedeeld door zijn nakomeling EYCKERMANS Peter, en een gravure door ROUSSIN Louis Antoine

Hier zien we dat de stof boven de enkel stopt: waarom? Wel, we veronderstellen dat de onderkant van de broek daardoor minder vuil werd, of zelfs minder beschadigd.

Er bestonden technieken om aan de onderste zoom van het kledingstuk stroken stof aan te brengen die, eenmaal geplaatst, de hoofdstof beschermden en die, eenmaal te zeer beschadigd, werden vervangen. Maar dan moet je er wel de tijd voor nemen, en genoeg stof hebben om je om te kleden.

Men zou zich ook andere redenen kunnen voorstellen, zoals: om het minder warm te hebben, of omdat de stof niet lang genoeg was om tot aan de enkel te gaan, maar u zult in onze reconstructies zien dat de meeste arbeiders ditzelfde detail hebben.

De aquarel laat helaas niet veel details zien over de grootte.

Gezien de kosten van knopen of haken in die tijd, maar ook wetende dat effectieve ritssluitingen en de elastische band pas laat ontstonden (beide uit het einde van de 19e eeuw), was de eenvoudigste en goedkoopste manier om een koord of een stuk stof in een gimp in de taille te schuiven.

Dit type sluiting bestaat nog steeds op sommige broeken, waardoor de drager de wijdte in de taille kan aanpassen. Heel praktisch als je bijvoorbeeld een lekkere curry hebt gegeten!

Wij zullen dus beginnen met een koordsysteem dat in de taille wordt geknoopt om de broek passend te maken voor onze etalagepop.

Om onze benen gemakkelijker te kunnen bewegen, zonder de stof te scheuren of beperkt te worden in onze bewegingen, is er een belangrijke kromming aan de voor- en achterkant van de broek (geel gemarkeerd in het schema hieronder, van de Stiff Collar website): het kruis.

Het kruis is wat je ziet als je in een broek kijkt, waar de naden elkaar kruisen bij het kruis.

Deze vork is in onze illustratie totaal onzichtbaar omdat de burger zijn schoenen juist ervoor heeft staan: we kunnen niet zien of de vork erg breed is of dicht bij het lichaam.

Ik zal kiezen voor een basisvork met een los beengedeelte, omdat dit past bij de losse stijl van de rest van de broek.

De aquarel toont misschien een schaduw op de heupen van onze burger, maar helaas zie ik geen zakopening...

Bovendien was het maken van een zak duur in termen van stof: men kon restjes stof gebruiken, maar dit vergde natuurlijk meer werk.

De toevoeging van een zak kan ook de buitenste naad van de broek verzwakken, en om dit te vermijden moeten de naden die het meest aan vervorming onderhevig zijn, worden verstevigd, wat... meer garen vereist! En werk...

Dit zakdetail hierboven is een goed voorbeeld van de mogelijkheden van steken om zakhoeken te verstevigen. De hoeken van de zakken, die vaak aan wrijving worden blootgesteld, zullen immers de eerste delen zijn die beschadigd raken. Het Japanse marinekostuum waarvan de foto dateert uit de tweede helft van de 20e eeuw, gezien tijdens Bezoek aan het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis (maar niet gedocumenteerd omdat het te laat was voor ons project)

In die tijd werden verschillende stoffen gebruikt, zoals katoen, zijde, linnen, enz.

Gezien de populariteit van gesteven hemden werd echter de voorkeur gegeven aan katoen, omdat dit beter bestand was tegen deze herhaalde behandeling, in tegenstelling tot linnen of zelfs de meer delicate zijde. Zijde kreeg de voorkeur voor stropdassen, bijvoorbeeld, of de voering van jasjes.

Ik geef de voorkeur aan katoen voor dit hemd, omdat dit het meest gebruikte materiaal was bij de vervaardiging van hemden, en meer in het bijzonder van katoen baptiste, dat fijn en licht is en nog steeds gebruikt wordt bij de vervaardiging van onze moderne hemden.

Nog een mysterie...

Op de aquarel is een (min of meer) parallelle lijn te zien die van de hals naar het middel loopt.

MAAR... als ik de documenten over de hemden uit de 19e eeuw mag geloven, stopten de knoopsgaten ter hoogte van de borst, zodat de knopen niet in de weg zaten wanneer het jasje gesloten was. De illustratie hieronder uit 1834 laat dit kenmerk goed zien met het dragen van de jas en de verschillende openingen.

Credits : The New York Public Library Digital Collections

Zie hoe het knoopsgat stopt bij de borst op dit documentuit 1882 

Het octrooi voor het overhemd met knoopjes van de kraag tot onderaan het kledingstuk werd in 1871 genomen door Brown, Davis & Co! Onze illustratie van de burger dateert van 1865, en het weggegeven hemd is zeker van een vroegere mode. 

Ik ben verbaasd over deze potloodlijn, en ondanks al het onderzoek ben ik er niet in geslaagd op een kledingstuk als dit een knoopsgat te vinden dat helemaal tot onderaan het overhemd loopt.

De verschillende "reenactors" patronen zoals degene die zal worden gebruikt hebben knoopsgaten die stoppen bij de borst, dus dat is wat zal worden gedaan op de reenactment van deze outfit.

De illustratie toont een halsband zoals wij die vandaag kennen.

Tijdens het bewind van Napoleon III waren zeer rechte kragen in de mode, maar deze stijl veranderde in het begin van de 19e eeuw, met name dankzij de oprichting van het Maison Charvet in 1838 (Louise Charvet was het linnenmeisje van Napoleon vanaf 1813, alles is met elkaar verbonden!)

Deze illustratie (van een onbekende auteur, gepubliceerd in Le Follet, Parijs, in november 1839) toont mannen met Charvet overhemden, waarvan er één een "omgeslagen" kraag heeft (omcirkeld in blauw) die lijkt op die welke we tegenwoordig zien. Het was het verlangen naar verandering en nieuwe mode dat, toen de heerschappij van Napoleon III eenmaal voorbij was, de merken ertoe aanzette nieuwe stijlen te creëren.

Onze burger lijkt een soortgelijke kraag te dragen, maar niet gesteven, wat de ietwat "ruwe" vorm zou verklaren in vergelijking met de rechte, perfect gesteven en goed afgetekende kragen van de bourgeoisie die een linnenmeisje kan betalen om de kragen en manchetten te stijfseleren.

Hij zou ook de kraag hebben kunnen verwijderen, want sinds 1827 is in de Verenigde Staten een octrooi geregistreerd om linnenmeisjes/vrouwen in staat te stellen de kraag te wassen zonder het hele hemd te hoeven wassen. De kragen en manchetten zijn daarom zo ontworpen dat ze gemakkelijk kunnen worden verwijderd en gesteven. Misschien heeft zijn shirt niet zo'n systeem... onmogelijk om te weten...

Het hemd zal dus opengewerkt zijn met een "afhangende" kraag, maar niet gesteven, zoals de aquarel suggereert

Shirts waren inderdaad losser omdat ze als ondergoed werden gebruikt.

Maar in de 19e eeuw wijzen documenten op een verandering, met name met de oprichting van het Maison Charvet (vermeld in het deel over de kraag): hemden waren kledingstukken die door anderen werden gezien, en om aan te sluiten bij het populaire silhouet van die tijd, moesten ze dichter op het lichaam zitten.

De vraag naar "op maat gemaakte" hemden wordt groter, en kleermakerstechnieken en "patronen" met rondingen worden ontwikkeld om te komen tot wat wij nu kennen.

De burger draagt zijn hemd zonder verdere versierselen, en dit hemd lijkt bijzonder los te zitten. Het is waarschijnlijk dat de persoon die het droeg en het aan hem gaf, zwaarder of groter was.

Het hemd zal daarom groter worden uitgesneden dan de mannequin om dit detail weer te geven.