Een cartooneske geest
De auteur van de aquarel, zelf landeigenaar, verbonden aan de familie Kerveguen, die op het eiland Réunion verschillende suikerfabrieken uitbaatte, werpt een geamuseerde (ironische?) blik op de voormalige slaaf die een nieuwe burger van de tweede republiek was geworden. Zo tekent hij nauwkeurig zijn blauwe canvas broek, die gebruikt werd om de arbeidersbevolking te kleden, en zijn rugzak van geweven vacoa, zijn "bertel" (schouderriem) in het Creools.
Het idee lijkt hier te zijn om de paradox te benadrukken.
Datatie
"Le citoyen" verwijst duidelijk naar de afschaffing van de slavernij, een voormalige slaaf die bevrijd werd en volwaardig burger van de republiek werd. Op de aquarel staat "Bourbon Island", de vroegere naam onder het koningschap, door de revolutionairen omgedoopt tot "Reunion Island", en de datum 1865. In die tijd en soms ook nu nog bestaan de twee namen naast elkaar, ook al is de nieuwe officiële naam "Réunion".
De datum van de aquarel is niet noodzakelijk de datum van de eerste schets. Het is niet ongewoon dat aquarellisten dezelfde tekening uit hun notitieboek overnemen en er later iets aan toevoegen.
Source : IHOI
De Burger
In de tijd van de slavernij was het voor arbeiders verboden schoenen te dragen. Het was noodzakelijk voor de koloniale samenleving om sociaal onderscheid aan te geven door middel van kleding en accessoires. Deze jongeman is waarschijnlijk gewend blootsvoets te lopen en bewaart zijn mooie laarzen voor een belangrijke gebeurtenis.
Als Creolen van hoeden houden, is het hoofddeksel hier zelfs een beetje pompeus voor deze vastberaden jongeman: misschien heeft hij het van zijn vroegere "meester" gekregen, net als de lakleren laarzen.
De verhoging van de hoed, geaccentueerd door de kunstenaar, en het effect van de weerkaatsing op de zijde, suggereren een hoed die meer ademend is dan vilten hoeden.
Zoals we eerder zagen, waren de werkgevers verplicht hun arbeiders een regelmatige hoeveelheid blauwe stof voor hun kleding ter beschikking te stellen. Hier is de paradox tussen de elegantie van de jonge burger en zijn herkenbare arbeiderserfgoed sterk.
Het is een traditionele rugzak van de arbeidersklasse en is geweven van vacobladeren, waarvan de kunstenaar een plant heeft afgebeeld als onderdeel van het decor. Dit doet vermoeden dat het tafereel zich afspeelt aan zee, mogelijk in de buurt van de huidige gemeenten Rivière Saint-Louis, Saint-Pierre of Saint-Joseph, waar Kerveguen grote boerderijen en fabrieken had.
De aard en de functie van het voorwerp dat in de hand wordt gehouden, zijn niet duidelijk vast te stellen. Men zou echter kunnen denken aan een zweep om te leiden, wat erop wijst dat de man met dieren bezig is.
Bij het zien van het landschap zullen de Reunionezen onmiddellijk de typische landschappen van de zuid- en westkust van het eiland herkennen. In de verte, de Indische Oceaan en de uitlopers van een piton of de cirques. Het hoge gras kan wild zijn, of de top illustreren van een suikerrietperceel dat in een depressie op de achtergrond wordt verbouwd. De hoge palmbomen markeren de kust en mogelijk ook de ingang van een eigendom. De Vacoa is duidelijk herkenbaar met zijn typische luchtwortels en hangende vruchten.
De burger loopt waarschijnlijk op een zandpad, waarbij de kunstenaar het stof dat door zijn stap wordt opgeworpen, zeer illustratief en komisch heeft weergegeven.
Een eenvoudige pastorale omgeving, nu nog zichtbaar
Fotocredits en luchtfoto's : ©Julien Vandanjon - tbk / Volledige bronnen beschikbaar onder Creative Commons cc-by-nc-sa licentie van Afac974-Capeline voor culturele en educatieve projecten.